Pomoc na realizację operacji (dotyczy wszystkich zakresów w ramach ogłoszonych naborów) może być przyznana wyłącznie w przypadku, gdy realizacja inwestycji jest uzasadniona ekonomicznie, w tym pod względem kosztów, oraz nie jest możliwa bez udziału środków publicznych (unikanie efektu deadweight).
W polach B.III.11.1-11.5 wniosku o przyznanie pomocy na podejmowanie działalności gospodarczej, B.III.12.1-12.5 wniosku o przyznanie pomocy z zakresu rozwinięcia działalności gospodarczej/ budowy lub przebudowy ogólnodostępnej niekomercyjnej infrastruktury turystycznej lub rekreacyjnej lub kulturalnej, podmiot ubiegający się o wsparcie określa możliwość realizacji operacji bez udziału środków publicznych. Na podstawie informacji podanych w tych polach oraz innych informacji podanych we wniosku o przyznanie pomocy (m.in. całkowity czas realizacji operacji podany we wniosku – np. opis operacji - pole B.III.3), UM będzie dokonywał oceny możliwości realizacji operacji bez udziału środków publicznych, tzw. efektu deadweight (EDW).
Efekt deadweight zwany również efektem biegu jałowego, efektem zdarzenia niezależnego jest pojęciem związanym z oceną efektywności publicznego wsparcia i dotyczy udzielenia pomocy beneficjentowi, który także bez otrzymania wsparcia publicznego zrealizowałby dany projekt, gdyż dysponuje odpowiednim kapitałem lub dostępem do innych źródeł finansowania. Kwestia konieczności ograniczenia efektu deadweight została zawarta w treści PROW 2014-2020 i jest jednym z elementów oceny racjonalności wydatków.
Wnioskodawca musi udokumentować/uzasadnić, że nie może zrealizować operacji bez wsparcia środków publicznych (efekt deadweight zjawisko występujące w przypadku realizacji projektów dofinansowanych ze środków unijnych, które i bez tej pomocy zostałby zrealizowane). W celu zwiększenia efektywności wydatkowania środków publicznych pomocą bezpośrednią zostaną objęte jedynie te przedsięwzięcia, które nie zostałyby zrealizowane bez wsparcia publicznego (minimalizacja efektu „deadweight”).
Bezzwrotne instrumenty finansowe pozostają rekomendowanym narzędziem do wspierania grup pozostających w trudniejszej sytuacji na rynku pracy, w tym w szczególności kobiet, ludzi młodych, osób starszych oraz osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Jednocześnie grupy, które cechuje wyższe ryzyko zaistnienia efektu deadweight (np. osoby dobrze wykształcone, mające już wcześniejsze doświadczenia w prowadzeniu własnej działalności gospodarczej) powinny mieć silniejsze zachęty do uruchamiania przedsięwzięć bardziej ryzykownych, cechujących się jednocześnie potencjalnie wyższą rentownością dla całej gospodarki (np. przedsięwzięcia innowacyjne).
Do wyliczenia wartości procentowej zdarzenia niezależnego EDW należy się posłużyć wzorem podanym w wyjaśnieniach Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z dnia 19.10.2016r.
Efekt deadweight – wzór
NDW x tc x 100%
EDW = Nc (tc + tDW)
gdzie:
EDW - wartość procentowa zdarzenia niezależnego [EFEKT DEADWEIGHT],
NC - nakłady całkowite (netto) na realizację operacji (koszty kwalifikowane) - z części B.IV. Plan finansowy operacji pkt. 4.1. wniosku o przyznanie pomocy z zakresu rozwinięcia działalności gospodarczej/ budowy lub przebudowy ogólnodostępnej niekomercyjnej infrastruktury turystycznej lub rekreacyjnej lub kulturalnej a w przypadku podejmowania działalności gospodarczej kwota wsparcia 70 000 zł.
NDW - nakłady inwestycyjne (netto), które poniósłby Wnioskodawca mimo nieotrzymania dofinansowania – pole B.III.11.2 wniosku o przyznanie pomocy na podejmowanie działalności gospodarczej, B.III.12.2 wniosku o przyznanie pomocy z zakresu rozwinięcia działalności gospodarczej/ budowy lub przebudowy ogólnodostępnej niekomercyjnej infrastruktury turystycznej lub rekreacyjnej lub kulturalnej.
tc - całkowity czas realizacji operacji, zaplanowany we wniosku (w miesiącach) - z części III. Opis planowanej operacji pkt 3 wniosku – pole B.III.3
tDW - czas, o jaki wydłużyłaby się realizacja inwestycji w przypadku braku dofinansowania (w miesiącach) - z części III. Opis operacji – pole B.III.11.5 wniosku o przyznanie pomocy na podejmowanie działalności gospodarczej, B.III.12.5 wniosku o przyznanie pomocy z zakresu rozwinięcia działalności gospodarczej/ budowy lub przebudowy ogólnodostępnej niekomercyjnej infrastruktury turystycznej lub rekreacyjnej lub kulturalnej.
W przypadku, gdy wyliczona wartość procentowa zdarzenia niezależnego wynosi co najmniej 100% należy uznać, że wystąpił efekt deadweight i UM odmówi przyznania pomocy, uznając, że podmiot zrealizowałby operację bez wsparcia środków publicznych.
Uzyskanie natomiast wartości mniejszych niż 100% oznacza, że operacja nie mogłaby zostać zrealizowana bez wsparcia środków publicznych. Będzie to również wynikać z pozostałych dokumentów zgromadzonych w teczce sprawy.