Łodygowice
Powierzchnia: 3586 ha
Ludność: 13 726 mieszkańców
Sołectwa: Łodygowice, Bierna, Pietrzykowice, Zarzecze
Strona internetowa: http://www.lodygowice.pl/
Gmina Łodygowice to niezwykle malowniczy zakątek Żywiecczyzny. Leży nad Jeziorem Żywieckim, na pograniczu Beskidu Małego, Śląskiego i Żywieckiego, w północnej części Kotliny Żywieckiej, nieopodal tzw. Bramy Wilkowickiej u stóp Magurki (909 m n.p.m.) i Czupla (933 m n.p.m.). Teren Gminy jest znacznie pofałdowany i mocno zalesiony, prawie w 40% pokryty szachownicami pól i łąk ulokowanych na łagodnych pagórkach, poprzecinanych wstęgami dróg lokalnych, które doskonale nadają się zarówno do spacerowania, jak i jazdy na rowerze. Wędrować można również szlakami oraz nabrzeżem ciągnącym się wokół Jeziora Żywieckiego. W miejscowości Zarzecze nad brzegiem jeziora ulokowane są przystanie wodne oferujące możliwość wypożyczania sprzętu pływającego (kajaki, rowery wodne, łodzie żaglowe itp.). Znajduje się tam wiele ośrodków wypoczynkowych oraz otwarte baseny, korty tenisowe, boiska do gry w siatkówkę, place zabaw dla dzieci, siłownie, kawiarnie itp. W ośrodkach organizowane są obozy żeglarskie, na których odbywa się nauka żeglowania oraz pływania na deskach windsurfingowych. Na terenie gminy znajdują się ciekawe obiekty historyczne, m.in. XVII-wieczny drewniany kościół pw. św. Szymona i Judy Tadeusza, będący jednym z największych i najpiękniejszych obiektów drewnianej architektury sakralnej na Żywiecczyźnie, oraz dworek nazywany „zamkiem”, położony w pięknym zabytkowym parku. Bliskość gór, obfitość lasów, dostęp do jeziora, a także górskie rzeki i potoki, liczne szlaki turystyczne, wspaniałe środowisko przyrodnicze i ekologiczne zachęcają do odwiedzenia tej gminy.
Kościół pw. św Szymona i Judy Tadeusza Kościół pw. św Apostołów Szymona i Judy Tadeusza góruje nad okolicą. Z kościelnego wzgórza rozciąga się piękna panorama Beskidu Żywieckiego. Jest to największy w Beskidach kościół drewniany. Został konsekrowany w 1636 r. Zachwyca bogatym, nasyconym przepychem i różnorodnością stylów. Ołtarz główny urzeka ozdobnymi detalami oraz ilością sakralnych motywów. W świątyni znajduje się osiem ołtarzy reprezentujących rokoko, gotyk i barok, drewniana ambona z końca XVII w. oraz interesująca polichromia – dzieło z 1929 r. autorstwa malarza Adama Giebułtowskiego. Na uwagę zasługują również pozłacany ołtarz główny z krucyfiksem, figurami Matki Bożej i św. Jana Ewangelisty oraz posąg Adama i Dawida.
Kapliczka na Midorowym Polu została wzniesiona w 1848 r. w celu upamiętnienia zniesienia pańszczyzny. Aktu tego w Galicji dokonał gubernator Franz Stadion, jeszcze zanim zrobiono to w całym cesarstwie austriackim. Kapliczka znajduje się na niewielkim wzniesieniu, z którego roztacza się piękny widok na wszystkie strony świata. Kiedyś obok kapliczki rosła wielka lipa, obecnie pozostał tylko pień, w którym wydrążono znak krzyża. Kapliczka na Midorowym Polu założona została na rzucie prostokąta i zakończona półkolistą absydą. Wybudowano ją z kamienia, obecnie jest wytynkowana i nakryta dwuspadowym gontowym daszkiem. U szczytu kapliczki znajduje się mała nisza z figurą Matki Bożej, a poniżej zawieszony jest drewniany krzyż z figurką Chrystusa. W środku umieszczono kopię obrazu MB Częstochowskiej.
Dworek w Łodygowicach to dawny dwór obronny, którego budowę rozpoczął w 1629 r. Jerzy Zbarski. Położony jest w pięknym zabytkowym parku. Kolejni właściciele rozbudowywali dwór – otoczyli go wałem ziemnym, fosą wypełnioną wodą doprowadzoną z rzeki Żylicy oraz wybudowali bastiony w narożach. W XIX w. dwór utracił swoje militarne znaczenie, zlikwidowano część wałów, a fosy zostały zasypane lub przerobione na stawy. Ostatnim prywatnym właścicielem dworu była rodzina Klobusów. Przebudowali oni posiadłość, dobudowując szklaną oranżerię i nadając jej wygląd, który możemy podziwiać dzisiaj – zmienili dwór w rezydencję otoczoną parkiem. Ostatni właściciel dworku w Łodygowicach, baron Otto Klobus, zmarł w 1943 r. i został pochowany na łodygowickim cmentarzu. Po II wojnie światowej budynek został upaństwowiony i znajdowała się tam szkoła rolnicza. W 1991 r. zamek i park stały się własnością gminy Łodygowice.
Jezioro Żywieckie to malowniczo położony, otoczony górami zbiornik wodny. Powstał on w 1966 r. poprzez wybudowanie wysokiej na 38 m zapory na rzece Sole i zalanie czterech miejscowości: Zarzecza, Tresnej, Zadziela i Starego Żywca. Jego powierzchnia wynosi ok. 1000 ha (długość 7 km, szerokość 1,5 km, średnia głębokość ok. 9 m, maksymalna 28 m). Zbiornik magazynuje ok. 100 mln m3 wody, którą wykorzystuje się do produkcji energii elektrycznej, dzięki zainstalowaniu na zaporze elektrowni. Podstawowym celem kaskady, do której należą jeszcze zbiorniki w Porąbce i Czańcu, jest ochrona przed powodzią, ochrona biologiczna życia rzek oraz regulacja stosunków wodnych. Na długości ok. 4,5 km gmina Łodygowice w miejscowości Zarzecze ma dostęp do jeziora. Działa tam wiele przystani żeglarskich, ośrodków wypoczynkowych, ośrodków sportów wodnych i pól namiotowych, które zapewniają wiele możliwości uprawiania sportów wodnych i nie tylko – znajdują się tam korty tenisowe, boiska, baseny itp. Miłośnicy wędkarstwa znajdą ciszę i spokój na nadbrzeżu i w urokliwych zatoczkach. Jezioro i piękny krajobraz gwarantują udany wypoczynek.
Diabli Kamień (Diabelska Skała) Ludowe podanie mieszkańców tych stron mówi, że diabły budowały na Skrzycznem młyn. Jeden z nich postanowił zabrać głaz z budowy i cisnąć nim w powstający w Łodygowicach kościół. Opatrzność sprawiła jednak, że diabeł nie trafił, a głaz wylądował w miejscu, gdzie do dziś możemy go podziwiać. Głaz znajdziemy nieopodal czerwonego szlaku z Łodygowic na Czupel, kilka minut marszu (wędrując na Czupel) za miejscem połączenia czerwonego szlaku z żółtym, który prowadzi stąd przez Solisko (635 m n.p.m.) do Tresnej.
