Wskaźniki rezultatu i produktu w Strategii Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność obszaru LGD „Żywiecki Raj”
Do opracowanej logiki interwencji LSR zostały określone wskaźniki rezultatu i produktu przypisując im konkretne jednostki miary, będące podstawą do mierzenia efektu zakładanych celów. W poniżej załączonej matrycy pokazano logiczne powiązanie diagnozy obszaru i ludności, analizy SWOT, celów i wskaźników LSR oraz PROW 2014-2020.
Przyjęte w LSR wskaźniki mają charakter hierarchiczny. Opierając się na literaturze przedmiotu (Por. Górniak J., Mazur S. (red.), Zarządzanie strategiczne rozwojem, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2012. Zalecenia dla tworzenia systemu wskaźników można również znaleźć w wytycznych MRR dla opracowania programów operacyjnych na lata 2014-2020: Podręcznik systemu programowania i wdrażania programów operacyjnych 2014-2020 oraz Szablon programu operacyjnego 2014-2020 w Polsce) w LSR wyróżniono wskaźniki bezpośrednio związane z wynikiem działań zaplanowanych w interwencji i mierzące ich realizację (wskaźniki produktu), wskaźniki odnoszące się do konsekwencji tych interwencji, wykraczających poza natychmiastowe efekty (wskaźniki rezultatu) oraz wskaźniki mierzące długofalowy efekt realizowanych operacji (wskaźniki oddziaływania). Wskaźniki oddziaływania mają swoje źródło w statystyce publicznej (liczba osób korzystających z pomocy społecznej, wskaźnik migracji, wskaźnik przedsiębiorczości, wskaźnik Schneidera - wskaźnik intensywności ruchu turystycznego). Wskaźniki zostały skorelowane z logiką interwencji zaplanowaną w strategii. Wszystkie ze wskaźników produktu oraz oddziaływania przekładają się bezpośrednio na cele szczegółowe oraz ogólne. Wskaźniki produktu są miernikami, które wskazują fizyczne efekty (produkty usług) będące wynikiem pojedynczych projektów składających się na przedsięwzięcia. Wskaźnik produktu w LSR wprost informują o postępach w realizacji przedsięwzięć. Wskaźniki oddziaływania, które służą ocenie osiągnięcia celów ogólnych strategii zostały opracowane w taki sposób, aby mierzyły efekty poszczególnych operacji wykraczając poza bezpośrednie, natychmiastowe wyniki dotyczące bezpośrednich beneficjentów oraz adresatów znajdujących się w otoczeniu.
LSR zawiera mierzalne, przejrzyste wskaźniki. Każdy wskaźnik ma podane źródło danych i okresy pomiaru, została określona wartość bazowa oraz termin osiągnięcia wartości docelowych. Za bieżące zbieranie danych, sprawozdawczość rzeczową i finansową oraz monitorowanie realizacji wskaźników odpowiedzialni będą pracownicy biura, którzy będą pozyskiwać informacje z kilku źródeł: do wskaźników produktu dane do kontrolowania postępu będą zbierane od beneficjentów, którzy otrzymali i rozliczyli dotacje, a dane do oszacowania realizacji wskaźników oddziaływania będą pozyskane z ogólnodostępnych statystyk publicznych – danych Głównego Urzędu Statystycznego.
Regulamin biura LGD przewiduje mechanizmy właściwej kontroli jakości pozyskiwanych danych i potwierdzenia w sposób udokumentowany, zgodny z założeniami realizacji wskaźników w okresie wdrożenia LSR. Zakłada się, że w umowach zawieranych z LGD beneficjenci zostaną zobowiązani do złożenia sprawozdań z realizacji projektu/ankiet monitorujących gdzie będą określali stopień osiągniętych wskaźników. Monitoring realizacji wskaźników produktu będzie prowadzony dwa razy w roku, a wskaźniki oddziaływania będą wyliczane corocznie przez biuro LGD na podstawie danych GUS za dany rok. Pracownicy biura będą przygotowywać roczne sprawozdania z postępu osiągania wartości wskaźników zamieszczane do publicznej informacji. Wskaźniki w LSR oszacowano wszędzie gdzie to było możliwe na podstawie doświadczeń z poprzedniego okresu programowania, przy czym stan początkowy wskaźników oddziaływania ustalony zostały w oparciu o dane statystyczne uzyskane z GUS na koniec 2013r.
Metodologia szacowania wskaźników oddziaływania opiera się na zaleceniach Szablonu Programu Operacyjnego 2014-2020. Szacowanie wartości wskaźników opierało się na modelowaniu statystyczno-matematycznym. Do wyznaczenie wartości docelowej wskaźnika zastosowana została metoda prognozowania ilościowego na postawie modelu matematyczno-statystycznego, dzięki której określony został trend (tendencja rozwojowa), czyli długookresowa skłonność jednokierunkowych zmian wartości badanej zmiennej. Wartości docelowe wskaźników oddziaływania oszacowano, wykorzystując dane dostępne w statystyce publicznej poprzez wykorzystanie do tego celu metody przedłużenia trendu logarytmicznego.
Modelowanie matematyczno-statystyczne pozwoliło na oszacowanie wartości docelowej wskaźnika migracji na 1000 osób na poziomie 0,9. Biorąc pod uwagę zaangażowane wsparcie w ramach LSR planuje się, że wartość docelowa tego wskaźnika będzie wyższa i wyniesie 1. Taki sam sposób szacowania wskaźników przyjęto do pozostałych mierników, gdzie na podstawie modelowania statystyczno-matematycznego liczba osób korzystających z pomocy społecznej wynosi 9 650, a przyjmuje się 8 685; wskaźnika Schneidera wynosi 680 a przyjmuje się 748; wskaźnik przedsiębiorczości (podmioty gospodarcze wpisane do rejestru REGON w przeliczeniu na 10000 mieszkańców) wynosi 800 a przyjmuje się 880.
Wartość bazową wskaźników produktu przyjęto na poziomie zero, przy czym zakłada się, że beneficjent będzie zobowiązany do określenia wartości wskaźnika rzeczywistego w chwili rozpoczęcia projektu. Metodologia szacowania wskaźników produktu bazowała na danych historycznych średniego kosztu jednej jednostki wskaźnika oraz analizy rynkowych cen danych usług/produktów. Historyczny wskaźnik referencyjny dobrany został po przeprowadzeniu oceny: typu beneficjenta, rodzaju działania, poziomu pomiaru danych oraz wielkości próby, co pozwoliło oszacować koszt jednej jednostki wskaźnika. Następnie alokacja na dane przedsięwzięcie została podzielona przez koszt jednej jednostki wskaźnika, co umożliwiło określenie wartości docelowych wskaźników. Wartości docelowe wskaźników realizacji LSR zostały określone proporcjonalnie do zakładanej wielkości zaangażowania środków na wdrażania LSR.
Wskaźniki rezultatu i produktu w Strategii Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność obszaru LGD „Żywiecki Raj” do pobrania poniżej:
Wskaźniki rezultatu i produktu określone w LSR LGD Żywiecki Raj
