6 lipca 2018roku w siedzibie Stowarzyszenia – Lokalna Grupa Działania „Żywiecki Raj” – podpisane zostały umowy o powierzenie grantów, na łączną kwotę pomocy 299 986 zł w ramach projektu grantowego Kultura gór „Żywieckiego Raju”.
Przedstawiamy opis zrealizowanych zadań z poszczególnych projektów grantowych.
Tradycje i zwyczaje związane z niebem na Żywiecczyźnie.
Miejsce wydarzenia: lipiec/sierpień/wrzesień 2018 rok, Sala wielofunkcyjna z biblioteką (Sopotnia Wielka 298) i/lub sala konferencyjna w siedzibie POLARIS-OPP (Sopotnia Wielka 174)
Organizator: Fundacja Satelitarna Polarisu w Sopotni Wielkiej
Zakładane działnia: z uwagi na potrzebę podniesienia wiedzy i świadomości na temat dziedzictwa kulturowego związanego z niebem wśród uczestników z grupy defaworyzowanej (młodzież do 30r.ż.), w ramach projektu przeprowadzono warsztaty oraz spotkania i prelekcje z osobami znającymi ww. tematykę. Do współpracy zaproszeni zostali specjaliści, tj etnograf oraz przewodnik znający przekrojowo region.
Grupa młodzieży pod opieką pasjonatów i obrońców ciemnego nieba, samodzielnie odszukała i zebrała dostępne w literaturze, ale również w sztuce, (obrazy, stare pocztówki, rzeźby, motywy, symbole architektoniczne) przykładowe elementy kultury wyróżniając kilka najważniejszych, będących dowodami na istnieje związku między ciemnym niebem, a historią i życiem w regionie. Elementy te zostały zebrane i udostępnione w formie wystawy pod sferycznym namiotem i miały za cel ukazanie, że motywy nieba od zawsze były obecne w kulturze tego regionu, były źródłem inspiracji dla poetów, pisarzy, filozofów. Niestety - ,,tracąc ciemne nocne niebo z prędkością światła’’, wiele osób mieszkających na terenie miast nie może oglądać nieba, jakie kiedyś było dostępne. Dzieje się tak na skutek postępującego zanieczyszczenia światłem.
Zanieczyszczenie światłem to problem jaki coraz bardziej dotyka nie tylko Żywiecczyzny, ale i całego kraju. Powodowany najczęściej nieprawidłowymi lampami ulicznymi, których z roku na rok przybywa. Z tego powodu nocne niebo nie jest ciemne, lecz spowite ciągłym ,,smogiem świetlnym’’ uniemożliwiającym obserwację gwiazd. Te zaś kształtowały szeroko pojętą kulturę regionu związaną z niebem (obrzędy, zwyczaje, tradycje, motywy, historie, odkrycia, itp.) Wraz z zanikaniem gwiazd na jasnym niebie, zanika również tożsamość kulturowa oparta o astronomię/astrologię i nie tylko.
W ramach działań odbyły się również pokazy teleskopowe nieba dla młodzieży i mieszkańców bez ograniczeń (w każdą pogodną sobotę lipca, sierpnia i września po godz. 22:00, liczba od 5 do 10 osób każdorazowo). Po zakończeniu wystawy plenerowej, w październiku i listopadzie, młodzież jak i koordynatorzy projektu dokonali dokładnego opisu znalezionych elementów dziedzictwa kulturowego związanego z niebem, a opisy zostały zarchiwizowane.
Projekt grantowy "Kultura gór Żywieckiego Raju" realizowany jest w ramach poddziałania
19.2 „Wsparcie na wdrażanie operacji w
ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” objętego
Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020
Plakat informujący o realizacji operacji